Taal
Taal zorgt ervoor dat mensen contact kunnen hebben, hun gedachten en gevoelens kenbaar kunnen maken en duidelijk kunnen maken wat zij willen en denken. Wanneer iemand problemen heeft met taal, staat dit een goede communicatie (en sociale interactie) in de weg. Dit kan allerlei gevolgen hebben, zoals gedragsproblemen. Werken aan taal is dus werken aan een betere communicatie. Zowel bij kinderen als volwassenen kunnen er problemen zijn met de taal. Bij kinderen gaat het vaak om taalontwikkelingsproblemen of problemen met lezen en spelling. Bij volwassenen die te maken krijgen met taalproblemen is vaak een neurologisch probleem de oorzaak.
Problemen/stoornissen op het gebied van taal die met hulp van de logopedist verminderd of weggenomen kunnen worden zijn o.a.:
Kinderen:
Spraak-taalontwikkelingsproblemen
Men spreekt van een vertraagde spraak- en taalontwikkeling wanneer een jong kind in zijn spraak en taal duidelijk achterblijft bij leeftijdgenootjes. Een vertraagde spraak- en taalontwikkeling is goed te behandelen, zeker als de problemen al op jonge leeftijd onderkend worden.
Taalontwikkelingsstoornis (TOS)
Praat uw peuter nog niet of nog nauwelijks? Is uw kind stil in de klas, praat hij onverstaanbaar of struikelt hij voortdurend over zijn woorden? Begrijpt uw kind niet altijd wat u zegt? Dan bestaat de kans dat uw kind een taalontwikkelingsstoornis (TOS) heeft.
Kinderen met TOS hebben moeite met taal. Verder lijkt er niets met ze aan de hand te zijn. Intelligentie, gehoor en algemene ontwikkeling van het kind zijn normaal. Wel heeft het kind problemen bij het spreken en/of het begrijpen van taal, lezen en schrijven.
Inzicht in de taalontwikkeling van uw kind? Doe de SNEL-test.
Bekijk dit filmpje voor het herkennen van signalen.
Lees- en spellingsproblemen (dyslexie)
Veel lees- en spellingsproblemen vinden hun oorsprong in problemen met de taalontwikkeling, fonologie (klanksysteem) en/of auditieve vaardigheden. De logopedist is deskundig op deze gebieden.
Meertaligheid
De meertalige ontwikkeling bij kinderen is soms een moeilijk proces. Meertalige kinderen kunnen een spraak- en taalachterstand hebben in het Nederlands. Wanneer er een stoornis of achterstand is in de eerste taal, zal ook de tweede taalontwikkeling verstoord verlopen.
Ondersteunde Communicatie (OC)
OC is het inzetten van alle mogelijke communicatievormen en -hulpmiddelen om communicatie toch mogelijk te maken met mensen die - vanwege (ernstige) stoornissen of beperkingen - belemmeringen ervaren in het waarnemen, verwerken, begrijpen en uiten van spraak, gebarentaal en schrift. Bij OC spelen de communicatiepartners een belangrijke rol: ook zij moeten de ondersteunende communicatievormen kunnen gebruiken.
Volwassenen:
Meertaligheid
Verstaanbaar Nederlands spreken kan voor allochtone volwassenen en jongeren die de Nederlandse taal leren een probleem zijn. De juiste toepassing van woordklemtonen, zinsklemtonen, zinsintonatie en zinsritme helpen de verstaanbaarheid vergroten.
Afasie
Afasie is een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel in de linker hersenhelft. Er zijn problemen met het begrijpen en uiten van de gesproken en geschreven taal. In de eerste drie tot zes maanden na de beroerte is intensieve logopedische therapie belangrijk.