Stem
De stem is het middel om verstaanbaar te communiceren met anderen. Klankkleur, luidheid, toonhoogte spelen mee in hoe uw boodschap overkomt. Wat u zegt kan een andere betekenis krijgen door de manier waarop u de woorden uitspreekt.
Stemproblemen kunnen een organische, functionele en/of psychogene oorzaak hebben. Tot de organische oorzaak behoren bijvoorbeeld stembandknobbels of een stembandverlamming. De functionele oorzaken zijn verkeerd stemgebruik of stemmisbruik. Bij een psychogene stemstoornis kan er gedacht worden aan bijvoorbeeld gevolgen van een emotionele gebeurtenis of wanneer belasting en belastbaarheid niet meer in verhouding zijn. Stemproblemen kunnen bij zowel kinderen als volwassenen voorkomen.
Problemen/stoornissen op het gebied van stem die met hulp van de logopedist verminderd of weggenomen kunnen worden zijn o.a.:
Kinderen:
Kinderheesheid
Heesheid bij kinderen ontstaat in de meeste gevallen door verkeerd stemgebruik (of stemmisbruik). Als het kind hees is, zal het snel de stem forceren om zich toch verstaanbaar te maken. Hierdoor kan blijvende heesheid ontstaan. Hulp van een logopedist is daarom van groot belang.
Stembandknobbels
Stembandknobbels is één van de frequentste oorzaak van stemproblemen bij kinderen. Het zijn kleine verdikkingen (kleine zwellingen of knobbeltjes) op de vrije stembandrand, meestal symmetrisch op beide stembanden.
Volwassenen:
Zwakke stem
Een zwakke stem is een in aanleg beperkte stem die vaak en snel hees wordt. Heesheid, pijnklachten en vermoeidheid bij het spreken zijn het gevolg. Bij economischer stemgeven zal spreken minder belastend zijn, waardoor klachten vrij snel afnemen.
Stemproblemen bij kanker
Strottenhoofdkanker is een van de vele verschillende vormen van kanker. Het is een kwaadaardig gezwel (tumor) in het strottenhoofd. Bij een tumor die begint bij de stembanden zal heesheid optreden. Deze heesheid is eerst wisselend, maar wordt steeds erger. Vaak klinkt de stem ook schor.
Stembandverlamming
Bij stembandverlamming staan één of beide stemplooien stil, of is de spanning van de stemplooien verstoord. Dit veroorzaakt problemen bij de stemgeving, bij het ademen en/of het slikken. Een stembandverlamming komt voornamelijk bij volwassenen voor.
Genderdysfonie
Genderdysfonie is een stemstoornis die voorkomt bij transseksuelen. De klacht die zij hebben, is dat de stem niet in overeenstemming is met de veranderde sekserol. Samen met de logopedist wordt gewerkt aan een aantal aspecten, waardoor de stem een lichter, vrouwelijker karakter krijgt.